Dobry komin to podstawa

Komin jest kluczowym elementem konstrukcyjnym niemal każdego budynku. Kominy, które znajdują zastosowanie w budownictwie mieszkaniowym i przemysłowym, różnią się między sobą przeznaczeniem oraz konstrukcją.

Fot. 1. MK Flex z klasą ciśnieniową P1 to system kominowy, który wyróżnia się niezwykłą elastycznością, dzięki niej z powodzeniem może być stosowany w szachtach posiadających uskoki lub nieregularny kształt. Zastosowanie specjalnych złączek na jego końcach natomiast sprawia, że nadaje się także do pracy na mokro. Warte podkreślenie jest jednak to, że prawidłowe działanie systemu MK Flex P1 gwarantuje jedynie stosowanie go w całości, czyli w zestawie składającym się z dwóch złączek i stalowego przewodu. Złączki są bardzo łatwe w montażu, lecz aby uzyskać pożądaną klasę ciśnienia, należy po zamontowaniu je uszczelnić silikonem. Wyposażone są one w specjalne otwory ułatwiające wprowadzenie do silikonu. Właściwie użytkowany najnowszy produkt MK sprawdzi się nawet w trudnych przypadkach, gdy kotłownia wymaga modernizacji, a szacht kominowy jest stary lub trudno dostępny.

Jednak oprócz walorów o charakterze funkcjonalnym należy mieć również na uwadze właściwości estetyczne i dekoracyjne. Niejednokrotnie komin stanowi bowiem element podkreślający styl i charakter zarówno elewacji jak i wnętrza budynku.

Komin stanowi, w przypadku komina spalinowego, drogę przenoszenia spalin oraz, w odniesieniu do kominów wentylacyjnych, drogę transportowania zużytego powietrza. Z kominem niewątpliwie wiąże się pojęcie ciągu kominowego. Jest on wywołany różnicą gęstości zimnego powietrza zewnętrznego i gorących spalin wewnątrz komina, a co za tym idzie, wytwarzane jest podciśnienie. W efekcie do paleniska trafia odpowiednia ilość powietrza niezbędna do procesu spalania.

REKLAMA

Kominy dzieli się z uwzględnieniem kilku kryteriów. Podstawę stanowi klasyfikacja według funkcji. Stąd też zastosowanie znajdują kominy dymowe przeznaczone do odprowadzania spalin, które zawierają poza tlenkami gazowymi również pyły i sadzę oraz parę wodną od palenisk zasilanych paliwem stałym. Nie bez znaczenia pozostają również kominy spalinowe odprowadzające spaliny z palenisk gazowych opalanych paliwem płynnym. Istotną rolę odgrywają również kominy wentylacyjne. Mogą być one nawiewne, służące dostarczania powietrza koniecznego w procesie spalania oraz wyciągowe przeznaczone do wymiany zużytego powietrza w pomieszczeniach. Kluczową rolę odgrywa podział kominów uwzględniający konstrukcję obudowy. Stąd też należy odróżnić kominy jednowarstwowe od wielowarstwowych. W tym pierwszym przypadku ściana przewodu jest jednorodna. Są to więc kominy murowane, wykonane ze stali grubościennej, cementowo- -szamotowe itp. Z kolei kominy wielowarstwowe bazują na ścianie komina składającej się z kilku warstw.

Fot. 2. Jednościenny wkład kominowy Schiedel PRIMA PLUS ze stali nierdzewnej dedykowany jest do renowacji tradycyjnych kominów w budynkach mieszkalnych oraz użyteczności publicznej. Służy do odprowadzania spalin z urządzeń na wszystkie rodzaje paliw. Pracuje w trybie nadciśnienia* (paliwa olejowe i gazowe) lub podciśnienia (paliwa stałe, olejowe i gazowe). Charakteryzuje się wyjątkowo prostym montażem przy jednoczesnym zachowaniu pewności połączeń i sztywności konstrukcji.

Warto zwrócić uwagę na podział kominów ze względu na ich usytuowanie. Chodzi więc o kominy wewnętrzne, czyli przewody kominowe różnego przeznaczenia grupowane w kominy. Są one prowadzone wewnątrz budynku jako samodzielna konstrukcja nie związana z budynkiem lub też związana ze ścianą nośną i prowadzona jako ściana kominowa. Z kolei kominy zewnętrzne prowadzi się na zewnątrz budynku. Kominy tego typu mogą być konstrukcyjnie powiązane z budynkiem lub z nim nie powiązane w przypadku konstrukcji wolnostojących. Kluczową rolę odgrywa podział kominów uwzględniający charakter pracy. Stąd też kluczowe pozostają kominy pracujące w trybie mokrym przeznaczone do współpracy z niskotemperaturowymi kotłami gazowymi, w tym kondensacyjnymi, gdzie temperatura spalin mieści się pomiędzy 80 °C a 160 °C. Odpowiednie kominy przeznaczone są również do pracy w trybie suchym. Chodzi tutaj o kominy współpracujące z paleniskami na paliwo stałe, gdzie temperatura spalin jest wysoka. Warto również zwrócić uwagę na kominy pracujące w nadciśnieniu, gdy ciśnienie wewnątrz komina jest wyższe od ciśnienia. Z kolei z kominami pracującymi w podciśnieniu mamy do czynienia kiedy ciśnienie wewnątrz komina jest niższe od atmosferycznego (ciąg grawitacyjny).

Kominy, które znajdują zastosowanie w budownictwie różnią się również ciągiem. Stąd też uwzględniane są konstrukcje o ciągu naturalnym lub sztucznym. W tym drugim przypadku istotną rolę odgrywają wentylatory podmuchowe, wyciągowe oraz układy o charakterze mieszanym.

Systemy kominowe

Dużym uznaniem cieszą się ceramiczne systemy kominowe. Podstawę w tym zakresie stanowią ceramiczne kominy wielofunkcyjne, dzięki którym możliwe jest odprowadzanie spalin ze źródeł ciepła na paliwa stałe, gazowe i olejowe, łącznie z kotłami kondensacyjnymi. Konstrukcja typowego dwuciągowego systemu kominowego bazuje na gładkich oraz profilowanych rurach ceramicznych umieszczonych we wspólnym pustaku z keramzytobetonu. Przewody w tych kominach mają najczęściej średnice 18 + 12 cm i 20 + 12 cm. W przypadku modeli przeznaczonych do odprowadzania spalin z kotłów z otwartą komorą spalania stosuje się gładki wkład o dużej gęstości i wytrzymałości na ściskanie. Powietrze do spalania kocioł pobiera bezpośrednio z pomieszczenia.

Fot. 3. Przykładem komina przeznaczony do odprowadzania spalin z kotłów opalanych różnymi rodzajami paliw (gaz ziemny, olej opałowy, węgiel, drewno i inne paliwa stałe) jest Schiedel PRO Advance. Spełnia on wymagania tradycyjnych i nowoczesnych technik grzewczych dzięki czemu jego zastosowanie minimalizuje koszty związane z wymianą kotła w przyszłości.

Do odprowadzania spalin z kotłów o zamkniętej komorze spalania stosowane są ceramiczne przewody cienkościenne. Powietrze przemieszcza się do kotła w kierunku przeciwnym do kierunku przepływu spalin, przestrzenią między pustakiem a ceramicznym wkładem. Ważną funkcję pełni profilowana powierzchnia rur, która ułatwia przepływ powietrza napływającego do kotła.

W niektórych modelach stosuje się specjalną płytę izolacyjną przylegającą do rury wewnętrznej. Zapewnia ona izolację cieplną komina, odpowiadającą grupie I i II odporności przewodzenia ciepła według normy DIN 18160. Jest to szczególnie istotne w przypadku instalacji z kotłami niskotemperaturowymi. Całość konstrukcji przykrywa płyta wykonana z betonu włóknistego, która jest mocowana do górnych pustaków zewnętrznych.

Do kotłów kondensacyjnych i niskotemperaturowych opalanych gazem lub olejem oferowane są specjalne systemy mogące pracować z urządzeniami zarówno z zamkniętą, jak i otwartą komorą spalania. W systemach kominowych tego typu stosuje się rurę profilowaną z pierścieniami dystansowymi i pustaki zewnętrzne. W tym przypadku szczególnie ważna jest szczelność, wytrzymałość oraz odporność na działanie agresywnego kondensatu.

Przydatne rozwiązanie stanowią systemy kominowe przeznaczone do odprowadzania spalin z urządzeń opalanych gazem w budownictwie wielorodzinnym. Typowa instalacja tego typu umożliwia podłączenie do 10 kotłów bez konieczności wykorzystania powietrza z pomieszczenia.

W systemach kominowych przeznaczonych do współpracy ze źródłami ciepła zasilanych paliwami stałymi istotna jest odporność na wysokie temperatury, wynoszące 200-400°C. Sznur z wełny mineralnej pozwala na elastyczne mocowanie rury ceramicznej w pustaku. Pustak zewnętrzny jest prefabrykowany i można go bezpośrednio tynkować.

Mówiąc o kominach warto również mieć na uwadze kominy wykonane ze stali szlachetnej. Bardzo często bazują one na stali kwasoodpornej i systemie dwóch płaszczy. Kominy tego typu najczęściej uwzględnia się w budynkach, które nie mają własnego komina oraz jeżeli wszystkie kominy są już zajęte. W rozwiązaniach tego typu bardzo często zastosowanie znajduje montaż komina do konstrukcji ściany bez podstawy stawianej na podłożu. Tym sposobem możliwa jest instalacja komina bez konieczności ubiegania się o pozwolenie na budowę.

Fot. 4. System ZEN to dwuścienny komin izolowany do odprowadzania spalin z urządzeń grzewczych pracujących w podciśnieniu. To bardzo lekka konstrukcja, która nie wymaga fundamentów. Stosowany jako samodzielny komin zewnętrzny, do kotłów atmosferycznych i kominków. Pozwala na ustawienie urządzenia grzewczego (pieca, kominka), w dowolnym miejscu w obiekcie, ponieważ komin prowadzi się na zewnątrz, montując go przy ścianie. Sprawdza się idealnie podczas podłączania kominka przy braku dedykowanego przewodu kominowego w ścianie lub gdy szacht jest stary i niesprawny. Charakteryzuje się wyjątkowym, designerskim wyglądem. Będzie pasował zatem do każdego stylu elewacji. Występuje w wersji Premium-na paliwa węgiel, drewno, pellet, eko-groszek. System może pracować tylko na sucho w temperaturze do 60°C.

Kominy wentylacyjne

Nowoczesne budynki nie obejdą się bez kominowych systemów wentylacyjnych. Podstawę takich konstrukcji stanowi pustaki wentylacyjne, dzięki którym budowane są grawitacyjne kanały wentylacyjne. Powstała w ten sposób wentylacja ma za zadanie doprowadzanie świeżego powietrza oraz odprowadzanie zużytego powietrza na zewnątrz. Podstawę systemów stanowią pustaki, które zazwyczaj wykonuje się z keramzytobetonu. Tym sposobem korzyść stanowi wysoki poziom izolacyjności akustycznej i ognioodporność.

Jak wybrać

Wybór komina powinien uwzględniać przynajmniej kilka czynników. Przede wszystkim istotną rolę odgrywa rodzaj paliwa, którym zasilany jest kocioł. Pamiętać przy tym należy, że nie każdy komin nadaje się do współpracy ze wszystkimi kotłami. Nie bez znaczenia przy wyborze pozostaje moc kotła i wysokość komina. Warto zwrócić uwagę na odpowiednio dobraną średnicę komina. Ważne pozostaje bowiem aby ciąg nie był zbyt słaby aby zbyt silny. Trzeba wziąć pod uwagę przyszłe plany związane z użytkowaniem budynku. Może dojść bowiem do zmiany rodzaju kotła. W takim przypadku warto rozważyć kominy uniwersalne.

Istotnym czynnikiem przy wyborze komina jest stan budynku. Jeżeli modernizacja komina dotyczy budynku już istniejącego bardzo często uwzględnia się wkłady kominowe ze stali. W przypadku gdy nie ma już do dyspozycji wolnego szachtu kominowego konieczne może okazać się dobudowanie komina izolowanego ze stali lub komina ceramicznego. W nowych budynkach zyskuje się znacznie większe możliwości w zakresie projektowania systemów kominowych. Ważne pozostaje aby przewody kominowe były wykonane zgodnie z przepisami prawa i wymaganiami technicznymi. Kluczowe jest aby komin był usytuowany możliwie najbliżej kotła, bowiem poziom spalinowy, nazywany czopuchem, powinien być możliwie najkrótszy. W przypadku kominów budowanych przy zewnętrznych ścianach pamiętać należy o odpowiedniej izolacji. Zwraca się uwagę na przekrój komina, który powinien być okrągły lub najbardziej zbliżony do kwadratu. Z kolei stosunek boków komina prostokątnego powinien być nie większy niż 1:1,5. Ważne jest aby komin był pionowy a dopuszczalne odchylenie od pionu nie może przekraczać 30°.

Podsumowanie

Podaje się, że najwyższy komin na świecie wybudowano w Elektrowni GRES-2 w Jekybastuz. Z kolei w Europie najwyższym kominem może poszczycić się miasto Trbovlj, gdzie wysokość konstrukcji kominowej osiąga 360 m. W Polsce najwyższe kominy, których wysokość wynosi 300 m, zobaczyć można w Rybniku, Jaworznie, Bełchatowie, Kozienicach oraz Warszawie (Kawęczyn).

W praktyce dużym uznaniem cieszą się ceramiczne systemy kominowe. Jak ich zalety wymienia się przede wszystkim niskie koszty zakupy i montażu. Stąd też ceramiczne systemy kominowe stanowią alternatywę dla tradycyjnych, murowanych, kominów z cegły. Istotny pozostaje również szybki montaż wynikający z konstrukcji bazującej na prefabrykowanych elementach. Warto również zwrócić uwagę na bezpieczeństwo, które w dużej mierze wynika z odporności na pożar sadzy i kwasy występujące w spalinach. Nie bez znaczenia pozostaje również uniwersalność. Tym sposobem odpowiedni komin można dobrać do rodzaju odprowadzanych spalin. Ważna pozostaje przy tym kompatybilność z różnymi typami źródłami ciepła.