Budynki, szczególnie te posadowione na podłożach nieprzepuszczalnych – gliniastych, ilastych i skalnych – narażone są na niekontrolowane działanie wody opadowej. Skuteczne odprowadzenie deszczówki zabezpieczy ściany i ławy fundamentowe przed nasiąkaniem wilgocią.
System zagospodarowania wody deszczowej w obrębie budynku jednorodzinnegoFot: ACO
Zagospodarowanie wody deszczowej
Nieprzepuszczalne gleby uniemożliwiają naturalne wchłanianie wody. Jej nadmiar, gromadzący się w niekontrolowany sposób może skutecznie uprzykrzyć życie mieszkańców. W najlepszym razie na podjeździe do garażu, podejściu do domu i trawniku powstaną, podczas ulewy, kałuże i błoto. O ile zjawisko to jest mało komfortowe dla mieszkańców, to jeszcze nie zagraża samemu budynkowi. Gorzej, jeśli deszczówka gromadzi się w takich ilościach, ze zaczyna przesiąkać mury zawilgacając ławę fundamentową, ściany piwnic i niżej położonych garaży. Sposobem, by zapanować nad tym zjawiskiem i w kontrolowany sposób odprowadzać nadmiar wody jest stosowanie systemów odwodnieniowych. Dzięki niemu woda odprowadzana jest rurami do kanalizacji lub innych odbiorników deszczówki. Niechcianą wodę może przejmować studnia chłonna lub zakopany na terenie działki zbiornik. Rozwiązaniem może też być odprowadzenie wody do pobliskiego stawu, czy rowu melioracyjnego. Wodę z systemu odwodnień można również odprowadzać do kanalizacji deszczowej. Niezależnie od wariantu zagospodarowania wody deszczowej za każdym razem pamiętać należy, aby wcześniej uzyskać od lokalnych władz (gminy, starostwa) właściwego pozwolenia.
{jumi [plugins/content/jumi/porady.html]}
Sposoby odwadniania
Odwodnienie dzielą się na punktowe i liniowe. Na terenach przydomowych najczęściej stosowane są odwodnienia liniowe. Należy instalować je przy wjeździe na posesję, wzdłuż drzwi garażowych, przy wejściu do budynku, czy przy tarasie. Warto zaplanować odwodnienie w garażu i miejscu przeznaczonym na mycie samochodu.
Elementy systemu odwodnienia liniowego firmy ACOFot: ACO
Elementy systemu
Standardowy system odwodnienia liniowego składa się z koryta, rusztu, skrzynki odpływowej i akcesoriów ułatwiających montaż i eksploatację systemu (np.: ścianki czołowe, systemowe haki do zdejmowania rusztów). Integralnymi elementami systemu są koryta odpływowe, które jako pierwsze przejmują napływającą wodę. Mogą być wykonane z polimerobetonu, czyli mieszanki kruszywa, kredy, żywicy i odpowiednich utwardzaczy. Ich struktura uniemożliwia penetrację wody w głąb ścianek praścianek koryta. Ponieważ są stosunkowo lekkie, wytrzymałe i odporne na działanie niskich temperatur stanowią najpopularniejszą grupę. Dostępne są też koryta wykonane z betonu tradycyjnego, betonu włóknistego, z PP lub PVC.
Maskownicę koryt i jednocześnie jedyny widoczny element systemu stanowią ruszty. Zabezpieczają one koryta zrównując je z otaczającą nawierzchnią. Drugą nie mniej ważną funkcją rusztów jest przechwytywanie większych liści, kamieni i gałęzi. Ponieważ ruszty są jedyną wyeksponowaną częścią systemu odwodnień nie bez znaczenia jest ich estetyka i dopasowanie do otaczającej architektury. Ich producenci dokładają wszelkich starań dbając o jakość wykończenia i odpowiedni dobór materiałów. Tak więc ruszty mogą być żeliwne, ze stali ocynkowanej, z tworzywa sztucznego, z polimerobetonu, a nawet z materiałów szlachetnych jak stal nierdzewna. Ruszty mocuje się do koryt za pomocą śrub lub specjalnych systemowych zatrzasków. To drugie rozwiązanie jest korzystniejsze z punktu widzenia użytkownika, z uwagi na możliwość szybkiego demontażu w celu np. ich oczyszczenia. Warto pamiętać o kłopocie z odkręcaniem zardzewiałych śrub w celu wyczyszczenia okresowego sytemu odwodnienia, szczególnie w systuacji gdy śruby wykonane są ze stali czarnej lub zabezpieczone są ocynkiem.
Woda, która dostała się do kanałów przez ażurowe ruszty transportowana jest do skrzynek odpływowych, w których znajduje się kosz osadczy, który przejmuje zanieczyszczenia niezatrzymane przez ruszty. Skrzynka, podobnie jak kanały, przykryta jest zdejmowanym rusztem. Aby zadbać o kompleksowe rozwiązanie systemu odwodnienia można je zintegrować z odwodnieniem punktowym, które jednocześnie pełni funkcję wycieraczki oraz z wpustami rynnowymi i podwórzowymi. Wpusty podwórzowe mają ważną funkcje – mogą stanowić zarówno element łączący rynnę dachową z sytemem odwodnienia liniowego jak i nad nim może być umieszczona wylewka (kran ogrodowy). Taki system gwarantuje, że napierająca deszczówka zostanie odprowadzona w kontrolowany sposób do kanalizacji i nie będzie sprawiała kłopotów mieszkańcom.
Projektowanie i instalacja
Zabudowa odwodnień liniowych Profi w betonieFot: Kessel
Zabudowa odwodnień liniowych Profi w asfalcieFot: Kessel
Zabudowa Profi w powierzchni brukowejFot: Kessel
Przystępując do projektowania systemu odwodnienia liniowego należy uwzględnić konieczne spadki terenu w kierunku ciągu odwadniającego. Możliwa wielkość spadku i rodzaj nawierzchni determinuje maksymalną powierzchnię odwadnianego terenu. Im mniejszy spadek, tym mniejsza może być odwadniana powierzchnia. Bardzo istotne jest również zaplanowanie spadków dna odwodnienia. Może on wynieść 0,5%. Taki spadek zapewnia prawidłowy odbiór wody oraz samooczyszczanie się koryta. Na dłuższych odcinkach koryta można łączyć kaskadowo.
Przed umieszczeniem koryta w podłożu należy przygotować wykop o głębokości ok. 15-20 cm, a następnie uzupełnić go ubitym piaskiem. Tak przygotowany wykop będzie stanowił podłoże pod ławę betonową o grubości min. 10 cm. Nie tylko kanały, również inne elementy systemu mocowane w ziemi, takie jak osadniki i studzienki, wymagają osadzenia ich w betonie klasy B25. W zależności od klasy obciążeń należy stosować odpowiednią grubość warstwy betonowej na spodzie oraz wokół elementów systemu. Koryto powinno być umieszczone w taki sposób, aby ułożona wokół niego wykończona nawierzchnia podjazdu, czy chodnika, wystawała 3-5 mm ponad poziom górnej płaszczyzny rusztu. Należy też pamiętać, że dokładność i staranność betonowania decyduje o nośności kanału.
Klasy obciążeń
Klasy obciążeń informują nas o możliwości zastosowania danego rusztu, kratki i pokrywy w określonych miejscach. Klasa A15 to ciężar dopuszczalny 15 kN, B125 to 125 kN, C 250 to 250 kN.
W oparciu o normy PN-EN 1433 zastosowanie klas obciążeń wygląda następująco:
A15 – drogi dla pieszych, ścieżki rowerowe, wjazdy do garaży, podjazdy przydomowe.
B125 – drogi dla samochodów osobowych, parkingi, strefy ruchu pieszego.
C250 – parkingi, pobocza, ulice, place przeładunkowe.
Najczęściej spotykane w popularnych sieciach handlowych są kanały w klasie obciążenia A15 – czyli przystosowane do ruchu pieszego. Wybierając produkt, który będzie zamontowany na podjeździe należy uwzględnić możliwość poruszania się po tym terenie wozów technicznych (np. do wywozu nieczystości), czy ciężarówek z meblami. W takiej sytuacji wymagana jest klasa C250. O takie systemy odwodnień liniowych warto pytać w wyspecjalizowanych hurtowniach budowlanych lub wod– kan.
Artykuł powstał na podstawie materiałów firm ACO i Kessel
Dodaj komentarz
Musisz się zalogować, aby móc dodać komentarz.