Czym jest certyfikat ATEX i kiedy jest potrzebny?

Silniki przeciwwybuchowe, inaczej określane jako silniki Ex lub silniki ATEX, to specjalny rodzaj silników przeznaczonych do użytku w niebezpiecznych środowiskach, gdzie ryzyko wybuchu jest podwyższone. Niezależnie od tego, czy jest to wysoka wilgotność, ekstremalne temperatury czy obecność pyłu w powietrzu, silniki przeciwwybuchowe wyposażone są w funkcje bezpieczeństwa zgodne z dyrektywą ATEX, aby zapewnić bezpieczeństwo środowiska.

Czym jest atmosfera potencjalnie wybuchowa?

Zgodnie z dyrektywą ATEX (ATmosphere EXplosible), która obejmuje sprzęt używany w strefach zagrożonych wybuchem, atmosfera potencjalnie wybuchowa występuje, gdy „mieszanina gazów, oparów, mgieł lub pyłów łączy się w sposób, który może ulec zapłonowi w określonych warunkach pracy”.

W przypadku silników elektrycznych najczęstszymi przyczynami wybuchów jest nagrzewanie się powierzchni podczas pracy, co może prowadzić do zapłonu lub pojedynczy łuk elektryczny spowodowany awarią silnika.

Dlatego silniki elektryczne, używane w takich warunkach muszą być specjalnie zaprojektowane, aby zapobiegać zapłonowi otaczającej atmosfery, a także być chronione przed zagrożeniami środowiskowymi, takimi jak kurz, ogień i wilgoć.

Przykłady tych potencjalnie niebezpiecznych środowisk obejmują m.in.:

• stałe platformy morskie (silniki morskie), 
• kopalnie (silniki górnicze), 
• młyny,
• zakłady oczyszczania ścieków, 
• warsztaty wykorzystujące farby w sprayu,
• linie produkcyjne żywności.

Normy bezpieczeństwa dla atmosfer potencjalnie wybuchowych

W Europie obowiązują dwie dyrektywy dotyczące kontroli atmosfer wybuchowych, znane jako ATEX.  Dotyczą one substancji niebezpiecznych i atmosfer wybuchowych. Te regulacje to:

• Dyrektywa 1999/92/WE – znana również jako ATEX 137, dyrektywa ta nakłada minimalne wymagania dotyczące poprawy zdrowia i bezpieczeństwa pracowników, którzy mogą być zagrożeni atmosferą wybuchową.
• Dyrektywa 2014/34/UE – znana również jako ATEX 114, dotyczy standardów urządzeń i systemów ochronnych, które będą używane w strefach zagrożonych wybuchem.

Aby silniki przeciwwybuchowe mogły być bezpiecznie użytkowane w takich warunkach, muszą posiadać certyfikat ATEX.

Rodzaje silników przeciwwybuchowych

Istnieje kilka typów silników przeciwwybuchowych, które są przeznaczone do różnych środowisk pracy. Najczęściej stosowane rodzaje ochrony oferowane przez silniki przeciwwybuchowe to:

• Silniki odporne na zapłon pyłu (Ex t) – gdy pył przedostający się do silnika, może spowodować jego uszkodzenie i potencjalny zapłon. Silniki te charakteryzują się wysokim stopniem ochrony przed wnikaniem pyłu, co zapobiega jego przedostawaniu się do wnętrza urządzenia.
• Silniki ognioszczelne (Ex d) – Iskra lub płomień powstały wewnątrz silnika mogą spowodować wybuch w niebezpiecznych środowiskach. Silniki ognioszczelne są wyposażone w specjalne ścieżki płomienia wbudowane w wałach oraz w wewnętrzne pokrywy łożysk. Połączenia mają długie króćce, aby zapobiec wydostawaniu się płomieni na zewnątrz a cała konstrukcja silnika jest zaprojektowana tak, aby wytrzymać wewnętrzne eksplozje.
• Silniki o zwiększonym bezpieczeństwie (Ex ec i Ex eb) – Silniki te, wcześniej nazywane „nieiskrzącymi”, zaprojektowane są tak, aby nie generować iskier podczas normalnej pracy ani w trakcie rozruchu. Dodatkowo, podczas pracy lub rozruchu nie występują w nich gorące powierzchnie, które mogłyby spowodować zapłon.

Podsumowanie

Dobór odpowiedniego silnika przeciwwybuchowego zależy od specyfikacji zagrożeń występujących w danym środowisku oraz funkcji, jaką ma pełnić silnik. Każdy rodzaj ochrony dostosowany jest do specyficznych warunków pracy, zapewniając bezpieczeństwo i niezawodność w wymagających aplikacjach. 

W ofercie BIBUS MENOS posiadamy szeroki wybór silników przeciwwybuchowych WEG, umożliwiając dobór odpowiedniego rozwiązania do każdej aplikacji, w tym specjalistyczne silniki przeznaczone dla branży górniczej oraz morskiej.

Skontaktuj się z naszą firmą oferującą komponenty mechatroniczne celem doboru odpowiedniego rozwiązania do Twojej aplikacji!

Materiał partnera