Generalne porządki

Centralny odkurzacz to nie tylko wygoda podczas codziennego sprzątania. To także, a może przede wszystkim, zdrowie użytkowników sprzątanych pomieszczeń. Urządzenie to, w odróżnieniu od odkurzacza przenośnego, usuwa kurz i zanieczyszczone nim powietrze z pomieszczenia, poprzez filtr w jednostce centralnej, na zewnątrz budynku. Warunkiem efektywnego i ergonomicznego działania odkurzacza centralnego jest optymalne rozplanowanie gniazd ssących oraz prawidłowe wykonanie całej instalacji.

Jak to działa

System centralnego odkurzania składa się z jednostki centralnej (dużego odkurzacza) umieszczonej w pomieszczeniu gospodarczym połączonej specjalnymi rurami z gniazdami ssącymi rozlokowanymi w całym budynku. Uruchomienie systemu następuje w chwili otwarcia gniazda ssącego, włożenia do niego końcówki węża lub wciśnięcia przycisku w jego rękojeści. Odkurzanie następuje przy pomocy lekkiego, długiego węża, zaopatrzonego w odpowiednią szczotkę lub ssawkę.
Powietrze z kurzem, z prędkością ponad 100 km/h przenoszone jest do jednostki centralnej, gdzie następuje filtracja. Kurz pozostaje w zbiorniku jednostki, a zużyte powietrze jest wyrzucane na zewnątrz budynku. Instalacja jest hermetyczna więc raz zassany kurz nie ma możliwości powrotu do odkurzanych pomieszczeń.

{jumi [plugins/content/jumi/porady.html]}

Rys. 1. Optymalne miejsce umieszczenia gniazda ssącego

Gniazda ssące

Właściwe rozplanowanie gniazd ssących to jeden z podstawowych warunków wpływających na komfort i wydajność systemu. Planując miejsca instalacji gniazd ssących należy wziąć pod uwagę standardową długość węża – 7 lub 9 m (najwygodniejszy dla użytkownika jest wąż 7 m) oraz łatwość dostępu do gniazda. Trzeba również pamiętać, że zasięgiem węża powinny być objęte wszystkie pomieszczenia w budynku łącznie z łazienką, kuchnią, kotłownią, garażem czy tarasem. Zwłaszcza, że ze względu na specjalne przepisy, gniazd ssących nie można umieszczać w niektórych pomieszczeniach niemieszkalnych (np. garażach, warsztatach samochodowych, kotłowniach i kuchniach) (rys. 1).
Optymalnym miejscem umieszczenia gniazda ssącego są okolice futryn drzwiowych. Strefy te rzadko są zastawiane elementami wyposażenia wnętrz.
Najprostszym i jednocześnie najskuteczniejszym sposobem zaprojektowania punktów instalacji gniazd ssących jest rozrysowanie zasięgów węży ssących, o wybranej długości, na rzucie budynku w skali 1:10. Wystarczy, z planowanego punktu, wykreślić cyrklem okrąg o promieniu 6 cm (dla węża 7 m) lub 8 cm (dla węża 9 m). Obszar, który znajdzie się w obrębie okręgu będzie jednocześnie powierzchnią zasięgu węża ssącego. Strefy zasięgu powinny na siebie nachodzić. Wyznaczanie stref zawsze zaczynamy od pierwszego gniazda, które powinno znajdować się u podstawy schodów. (rys. 2)
Dla szybkiego oszacowania ilości gniazd ssących należy wykonać następujące obliczenie:
Całkowitą powierzchnię podłóg budynku (wraz z pomieszczeniami technicznymi, balkonami i tarasami) należy podzielić przez 30 (w przypadku węża o długości 7 m) lub podzielić przez 50 (w przypadku węża o długości 9 m). Otrzymany wynik będzie orientacyjną ilością gniazd ssących w budynku.

Rys. 2. Wyznaczanie stref zasięgu węża ssącego

Instalacja

Instalacja systemu odkurzania centralnego powinna być wykonana z wykorzystaniem rur, kolan i złączek gwarantujących gładką powierzchnię wewnętrzną. Wszelkie łączenia muszą być pozbawione nierówności, na których mogłyby zbierać się nieczystości, doprowadzając do zablokowania instalacji. (rys. 3)
Zaleca się stosowanie kolan i rozgałęzień pod katem 45 stopni skierowanych w kierunku centrali. Trójniki i kolana pod kątem 90 stopni należy, ze względów bezpieczeństwa, stosować tylko w wyjątkowych sytuacjach. (rys. 4)

Rys. 3 Sposoby łączenia rur w instalacji systemu odkurzania centralnego Rys. 4. Sposoby instalacji rozgałęzień

Wszelkie cięcia rur należy wykonywać za pomocą specjalnych narzędzi w celu uzyskania cięcia perfekcyjnie prostopadłego w stosunku do długości rury. Trzeba pamiętać o usunięciu wszelkich zadziorów pozostałych po obróbce rury. Przed przystąpieniem do montażu warto dokładnie zaplanować sposób ułożenia złączek, zaznaczając punkty klejenia pisakiem. Na oczyszczoną i odtłuszczoną rurę obficie nakładać klej (wyłącznie na końcówkę nyplową – męską) za pomocą pompki lub pędzelka. Resztki kleju powinny być widoczne po złączeniu elementów. (rys. 5 i 6)

Rys. 5. Sposoby instalacji rozgałęzień Rys. 6. Montaż instalacji w ścianach i podłodze

Zasadą jest montaż systemu centralnego odkurzania po wykonaniu instalacji wodnej (CWU), a przed instalacją elektryczną. Zaleca się planowanie możliwie najprostszej trasy przebiegu instalacji ssącej, aby wyeliminować ewentualne straty mocy ssącej.
W budynkach, w których występują szczeliny dylatacyjne należy przewidzieć, dla systemu centralnego odkurzania, wykonanie elastycznego połączenia w kształcie litery „S”. Te szczególne fragmenty instalacji powinny być obłożone elastyczną otuliną termoizolacyjną o grubości 20/30 mm, pozwalającą na pionowe i poziome ruchy instalacji. (rys. 7)
Prowadzenie instalacji na zewnątrz budynku wymaga odpowiedniego jej zabezpieczenia przed skraplaniem się powietrza w jej wnętrzu. Zwykle wystarcza normalna otulina termoizolacyjna. Jednak w przypadku, kiedy instalacja przechodzi pod ziemią, należy umiejscowić ją poza strefą przemarzania. (rys. 8)

Rys. 7. Przykład przejścia instalacji przez dylatację Rys. 8. Sposób wykonania instalacji na zewnątrz budynku

Prowadzenie instalacji oraz lokalizacja gniazd ssących w pomieszczeniach podlegających normom przeciwpożarowym wymaga zastosowania systemów bezpieczeństwa, zgodnych z obowiązującymi przepisami. Zawory przeciwogniowe, przeznaczone do zamontowania w ścianach owodniowych pomieszczeń podlegających normom przeciwpożarowym, powinny posiadać certyfikat potwierdzający odporność ogniową przez 3 godziny. Ich działanie polega na zamknięciu rury w przypadku powstania pożaru i zablokowaniu jego rozprzestrzeniania.

Redakcja
na podstawie materiałów firmy Borysowski