Po co odpowietrzać pompę obiegową?

Pompa obiegowa centralnego ogrzewania służy do wymuszania obiegu czynnika grzewczego w instalacji. Przyspiesza jego rozprowadzanie, dzięki czemu w pomieszczeniach utrzymuje się stała temperatura, zapewniając domownikom pełen komfort cieplny.

Pompa obiegowa C.O jest istotnym elementem instalacji grzewczej, zapewniającym jej prawidłową pracę. Jak każde urządzenie, również pompa może działać nieprawidłowo. Najczęstszym powodem takiego stanu rzeczy jest jej zapowietrzenie. Zapowietrzenie pompy obiegowej centralnego ogrzewania wynika ze zgromadzenia się w niej nadmiaru powietrza w formie pęcherzyków, które skutecznie zakłócają prawidłowy przepływ cieczy, redukując wytworzone w pompie ciśnienie. Objawia się to znacznym obniżeniem efektywności grzewczej, czyli tym, że grzejniki są zimne (w całości lub do połowy) pomimo ustawienia maksymalnej temperatury grzania. Zdarza się także, że z rur lub grzejników wydobywają się odgłosy bulgotania lub stukania. W takiej sytuacji niemal z całkowitą pewnością możemy stwierdzić, że pompa jest zapowietrzona.

Skąd bierze się powietrze w pompie?

Może być zassane przez nieszczelności, które nie są możliwe do zauważenia przez użytkowników. Powietrze do pompy może się dostać także z rur, gdy użytkownik lub instalator za szybko napełni instalację wodą. Warto przy tym wiedzieć, że bardziej rozbudowane instalacje grzewcze wymagają wolniejszego ich napełniania. Powietrze do pompy obiegowej C.O. może przenikać także przez ścianki rur, które są wykonane najczęściej z polietylenu lub polibutylenu, przez co nie są szczelne dla tlenu. W takim przypadku należałoby zastosować barierę antydyfuzyjną. Jak odpowietrzyć pompę obiegową C.O. i przywrócić jej prawidłowe działanie?

Odpowietrzanie pompy obiegowej C.O.

Pierwsze odpowietrzenie pompy obiegowej C.O należy przeprowadzić podczas pierwszego jej uruchomienia (bez względu na to, czy instalacja grzewcza jest nowa czy stara). Pominięcie tego kroku może prowadzić do zapowietrzenia całego obiegu, a tym samym do konieczności kilkukrotnego powtórzenia operacji odpowietrzania pompy. Odpowietrzenie pompy C.O. może być także konieczne w sytuacji, w której instalacja była na jakiś czas wyłączona (np. na czas letni). Nadmiar powietrza może pojawić się również niezależnie od sposobu eksploatacji instalacji grzewczej, w wyniku stopniowego uwalniania się powietrza z rur. Odpowietrzenie pompy jest czynnością stosunkowo prostą, nie wymagającą wyłączenia pieca lub zamknięcia dopływu wody. Można ją przeprowadzić na działającej i otwartej instalacji. Należy rozpocząć od poluzowania śruby znajdującej się na obudowie pompy i poczekać do czasu, aż zacznie wydobywać się z niej woda. Wtedy należy zakończyć czynność, ponownie dokręcając śrubę. Na rynku znaleźć można specjalne urządzenia, które zakładane są na odpowietrznik grzejnikowy, powodując łatwe jego odkręcenie. Czasem wyposażone są również w wygodny zbiorniczek wykonany z tworzywa sztucznego, w którym gromadzi się wypływająca woda.

Czyszczenie filtrów

Jeśli grzejniki nadal są zimne, pomimo odpowietrzenia pompy, należy skontrolować stan fi ltrów osadnikowych, które znajdują się przed pompą. Ich zadaniem jest ochrona pompy przed zanieczyszczeniami, takimi jak piasek czy rdza. Jeśli są zanieczyszczone i niedrożne, ograniczają napływ wody do pompy, powodując gromadzenie się powietrza w instalacji i tym samym, niewłaściwe rozprowadzanie ciepła. W takiej sytuacji należy wyczyścić fi ltry, tym razem odcinając dopływ wody, wyłączając pompę i zamykając zawory, które znajdują się przed i za pompą. Oczyszczone z zanieczyszczeń fi ltry należy ponownie zamontować na poprzednim miejscu, a następnie otworzyć zawory i uruchomić pompę. Kolejnym krokiem jest ponowne odpowietrzenie pompy, poprzez poluzowanie śruby znajdującej się w obudowie. Ważne jest przy tym, aby przed ponownym uruchomieniem pompy obiegowej C.O. najpierw otworzyć zawory i zalać pompę wodą. Praca na sucho może bowiem trwale uszkodzić urządzenie. Jeśli grzejniki mają zainstalowane odpowietrzniki, pompę wody można odpowietrzyć również za ich pośrednictwem. W tym przypadku należy zacząć od wyłączenia obiegu wody, a następnie sprawdzenia ciśnienia w instalacji. Prawidłowe ciśnienie wynosi ok. 2-3 bary lub 0,2-0,3 MPa). Kolejnym krokiem jest odkręcenie odpowietrznika i odczekanie do momentu pojawienia się wody, a wtedy ponowne jego zakręcenie. Warto wiedzieć, że nowoczesne instalacje grzewcze wyposażone są w automatyczne odpowietrzniki. Ich zaletą jest automatyczna praca, w wyniku której powietrze samoczynnie wypuszczane jest z całej instalacji. Najczęściej zawory tego typu instalowane są w najwyższym punkcie odpowietrzanego odcinka grzewczego. Mamy wtedy do czynienia z tzw. odpowietrzaniem miejscowym. Na rynku dostępne są także instalacje grzewcze z odpowietrzaniem centralnym.

Podsumowanie

Odpowietrzanie pompy obiegowej C.O jest czynnością bardzo ważną, zarówno dla domowników, którym gwarantuje utrzymanie stałej i komfortowej temperatury w pokojach, ale także dla samej pompy. Zaniedbania związane z odpowietrzaniem mogą bowiem prowadzić do poważnych i trwałych uszkodzeń urządzenia. Nie można dopuścić do tego, aby pompa pracowała na sucho. Rzadko odpowietrzana instalacja jest także bardziej narażona na korozję. Jak zatem widać, brak odpowietrzania pompy lub zbyt rzadkie odpowietrzanie mogą prowadzić do kosztownych konsekwencji. Warto o tym pamiętać, bowiem sama czynność jest nieskomplikowana i zajmuje niewiele czasu.

Damian Żabicki