U-hu-ha! – zima może nie być zła

Lekko zmienione słowa popularniej piosenki staną się dla nas punktem wyjścia w zimowych rozważaniach. Czy zima jest zła? Raczej nie. To my, ludzie, bywamy na nią źli. A to, że trzeba wcześniej wstawać i odśnieżać, gdy za oknem jeszcze ciemno. A to, że znów awaria i z kranu ledwo kapie woda. Lub dla odmiany kapie, za to mocno i zupełnie niepotrzebnie, z naszych rynien. A wszystkiemu winna oczywiście zima i jej nieodłączny atrybut – mróz. On powoduje, że woda w stanie ciekłym zmienia się w lód, który z kolei rozsadza i niszczy lub staje się przyczyną połamanych kończyn i samochodowych stłuczek. Ale można temu, przynajmniej częściowo, zaradzić i sprawić, żeby zima nie była dla nas taka znowu zła. Jak? Dzięki sprytnym systemom antyoblodzeniowym montowanych w newralgicznych miejscach domu. Zabezpieczyć nimi możemy takie miejsca jak na przykład podjazdy do garażów, schody i inne ciągi komunikacyjne, rynny i rury spustowe, a także rury wodociągowe.

 

Systemy takie składają się z odpowiednich przewodów grzejnych układanych pod, lub wewnątrz, elementów, które chcemy chronić przed zamarzaniem. Warte wymienienia są tu na przykład, dostępne na polskim rynku, produkty firmy ELEKTRA oferowane pod marką SelfTec®. Ich wspólną cechą jest wysoka skuteczność, wynikająca z niezawodnej konstrukcji. Dodatkowo, w odróżnieniu od innych dostępnych na rynku produktów stałooporowych, SelfTec® posiadają unikalne właściwości samoregulacji. Oznacza to, że mogą wydzielać zmienne ilości ciepła (mocy) w zależności od temperatury otoczenia – im mniejsza temperatura, tym moc większa i na odwrót. Na rys. 1 możemy zaobserwować zależność temperatury przewodu w zależności od temperatury rury. Właściwość ta ma ogromne znaczenie w trakcie eksploatowania produktów SelfTec®. W przypadku załączania systemu, gdy rura jest jeszcze zimna (kolor niebieski), przewód grzejny „rozgrzewa się” wydzielając większą moc (kolor czerwony).

I odwrotnie, podczas nagrzewania się rury, wydziela ona więcej ciepła, tym samym przewód pracuje z mniejszą mocą i zaczyna „stygnąć”. Regulacja ciepła wydzielanego przez przewód na zewnątrz odbywa się samoczynnie, dzięki temu przewód nie musi być nadmiernie izolowany, może na siebie nachodzić, a jego ułożenie może podlegać modyfikacjom. System ochrony ELEKTRA SelfTec® dostosowany jest do typowego napięcia zmiennego w sieci jednofazowej ~230V.

Tab. 1 Rodzaje zestawów systemu ELEKTRA SelfTec®

Rodzaj zestawu	Długość samoregulującego przewodu grzejnego [m]	Znamionowa moc grzejna [W] [dla temp. +10°C]
SelfTec® 16/1	1	16
SelfTec® 16/2	2	32
SelfTec® 16/3	3	48
SelfTec® 16/5	5	80
SelfTec® 16/7	7	112
SelfTec® 16/10	10	160
SelfTec® 16/15	15	240
SelfTec® 16/20	20	320
SelfTec® 16/X	na indywidualne zamówienie (do 72 m dł.)	wg. zamówienia

Za stosowaniem rozwiązań tego typu przemawia również łatwość montażu. W zależności od zastosowań polecane są różne sposoby ułożenia przewodów samoregulujących (rys. 2).
Warto dodać, że SelfTec® można montować także na elementach plastikowych oraz, w przypadku użycia SelfTec®DW ze specjalną, atestowaną powłoką, wewnątrz rurociągów z wodą pitną.

Ostatnio na polskim rynku pojawił się również nowy produkt SelfTec®PRO – przewód grzejny na bębnie przeznaczony specjalnie dla instalatorów oraz do większych inwestycji. Możliwość jego indywidualnego dopasowania do aktualnych potrzeb obniża koszty instalacji oraz, już na etapie montażu, czyni ją bardziej ekonomiczną, ponieważ nie jesteśmy ograniczeni narzuconymi przez producenta długościami gotowego przewodu czy też powierzchnią maty. SelfTec®PRO występuje w trzech mocach – 10, 20 i 33 W/mb (podawane dla temperatury otoczenia 10°C).

Tab. 2 Zastosowanie odpowiedniej mocy grzejnej

Zastosowanie	Moc grzejna [W/m2]
rynny i rury spustowe	20-60
koryta dachowe o szerokości powyżej 30 cm	200 – 300
krawędzie dachu	ok. 200
połacie dachowe wystające poza lico ściany	ok. 300

Rynny i rury spustowe

Dla rynien i rur spustowych, ze względu na niebezpieczeństwo ich oberwania się, pod wpływem ciężaru zalegającego śniegu i lodu, zaleca się również stosowanie tego typu systemów grzejnych. Ponadto, dzięki stosowaniu samoregulujących przewodów SelfTec® lub stałooporowych przewodów ELEKTRA VCDR możemy wyeliminować powstawanie na krawędzi dachu niebezpiecznych sopli. Tabela 2 pomaga dobrać właściwe moce grzejne przewodów w zależności od konkretnego miejsca zastosowania.

Przewody w rynnach i rurach spustowych układa się przy pomocy odpowiednich uchwytów montażowych, zakładanych w odstępach około 40 cm. Gwarantuje to zachowanie właściwej pozycji przewodu, a w konsekwencji jego poprawne funkcjonowanie nawet przy niekorzystnych warunkach atmosferycznych (wiatr, śnieg, nawałnice, ulewy itp.). Podobnie w rurach spustowych konieczne jest stosowanie specjalnie dedykowanych dla tego celu uchwytów lub, gdy długość przewodu wprowadzonego do rury spustowej przekracza 12 metrów, linek z uchwytami (rys. 3)

Tab. 3 Zastosowanie odpowiedniej mocy grzejnej

Zastosowanie	Moc grzejna [W/m2]
drogi dojazdowe, chodniki, parkingi	250-300
schody, rampy, mosty	250-350

Rury instalacyjne

budynku, jeśli znajdująca się w nieogrzewanych pomieszczeniach, narażona jest również na awarie podczas srogich zim. Wtedy, gdy nie wystarcza zwykła izolacja, warto wyposażyć rury w stałooporowy przewód grzejny na przykład z systemu ELEKTRA FreezeTec® (rys. 4). Jest on z jednej strony połączony z przewodem zasilającym, zakończonym hermetyczną wtyczką, z drugiej wyposażony jest w termostat zatopiony w, również hermetycznej, mufie. Pozwala to na mierzenie temperatury w najchłodniejszym miejscu rury, czyli tam gdzie mróz może spowodować największe zniszczenia. Dodatkowo rozwiązanie takie eliminuje zafałszowane pomiary, w wyniku których w innych systemach wzrasta ryzyko uszkodzenia rury w oddalonej od regulatora części rurociągu. Również i tu, możliwych jest kilka sposobów ułożenia przewodów na rurze (np. podwójnie, spiralnie). Warto podkreślić, że układanie wzdłużne na godzinie siódmej lub piątej (patrz rys. 5) eliminuje zbieranie się skroplin na przewodzie.

Tab. 4 Odległości między przewodami grzejnymi w zależności od mocy powierzchniowej [cm]

Moc grzejna [W/m2]	Moc powierzchniowad
	20 W/m	25 W/m
250	8	10
300	~7	8
350	~6	~7
400	~5	~6

Podjazd do garażu i ciągi komunikacyjne

Oto kolejne dwa miejsca, gdzie podczas śnieżnych dni czekają na nas i nasze samochodu pułapki. Przy śliskiej nawierzchni nie trudno przecież o wypadek. Dlatego w obu tych przypadkach instalatorzy polecają stosowanie przewodów grzewczych lub specjalnych mat – tym razem montowanych wewnątrz wylewek lub pod kafelkami na przykład na powierzchni schodów (ELEKTRA VCD 25). Dla tych ostatnich stosuje się specjalny wzór umożliwiający wyliczenie koniecznej długości przewodu w zależności od szerokości, długości, wysokość i ilości stopni.

Wybór odpowiedniego przewodu grzejnego lub maty grzejnej zależy także od wymaganej mocy powierzchniowej, czasu potrzebnego do wykonania instalacji oraz kształtu powierzchni, która ma być ogrzewana. Minimalne odstępy między przewodami wynoszą 5 cm. Oczywiście istotna jest również odpowiednia moc grzewcza, zależna od strefy klimatycznej oraz rodzaju nawierzchni.

Jeśli chodzi o podjazdy garażowe to stosuje się dwa sposoby montażu ogrzewania: pod całą powierzchnią podjazdu, lub też jedynie pod trakcjami jezdnymi samochodu. Stosować tu można zarówno przewody ELEKTRA VCD lub gotowe maty grzewcze ELEKTRA SnowTec®. Układa się je w podsypce piaskowej pod kostkę brukową lub w warstwie wylewki w podjazdach wykonanych z zaprawy betonowej. Maty grzejne stosuje się w na powierzchniach nieskomplikowanych (prostokątnych) oraz wszędzie tam, gdzie konieczne jest wykonanie instalacji w krótkim czasie – wykonanie porównywalnej instalacji za pomocą przewodów grzejnych wymaga około 6 do 8 razy więcej czasu.

I na koniec sterowanie

Dla omówionych powyżej systemów konieczne jest także instalowanie zewnętrznych regulatorów. Pomagają one zminimalizować koszty eksploatacji urządzeń antyoblodzeniowych. Ponad to, w wypadku zastosowania regulatorów mikroprocesorowych z czujnikami temperatury i wilgoci, możemy wyeliminować negatywne skutki spowodowane nagłymi zmianami pogody. System jest wtedy utrzymywany w gotowości i nie dopuszcza do załączenia się, jeśli nie jest to konieczne. Poza oczywistą wygodą, w ten sposób obniżamy koszty eksploatacji, które do dzisiaj wywołują wiele kontrowersji. Warto w tym miejscu podkreślić, że właściwie eksploatowany system antyoblodzeniowy może być tańszy od innych metod walki z zimą.

Na podstawie materiałów firmy ELEKTRA